‌به گزارش‌ ایسنا، این روزها هیولای «سرطان»، بر زندگی بسیاری اثرگذاشته و لحظه‌به‌لحظه از عمر و زندگی آن‌ها را دست‌خوش ناملایمات و سختی‌های بسیار می‌کند. متخصصان حوزه سلامت معتقدند که شیوع سرطان در ایران نگران‌کننده است و اگر وضع به همین شکل ادامه یابد، موارد مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به سرطان نیز سرعت خواهد گرفت. با افزایش آمار مربوط به مبتلایان به بیماری سرطان در کشور بر آن شدیم تا وضعیت این بیماری را در استان قزوین زیر ذره‌بین ایسنا برده و با واکاوی در بخش‌های مختلف آن را مورد بررسی قرار دهیم.

افزایش ابتلا به سرطان در قزوین

برنامه ثبت سرطان استان قزوین از سال ۱۳۷۹ اجرایی شده که طی آن مشخص شد آمار سرطان‌ها در مردان کمی بیشتر از زنان است.

بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهند سرطان‌های پوست، معده، پستان، کولورکتال، موضع اولیه نامشخص، پروستات، مثانه، تیروئید، سیستم خون‌ساز و ریه و بُرنش به‌عنوان ۱۰ سرطان شایع استان مطرح است که باید برای پیشگیری و درمان برنامه‌ریزی مدونی را اتخاذ نمود؛ اگر نگاهی به آمار مبتلایان به سرطان در استان قزوین داشته باشیم خواهیم دید که هر ساله بر آمار مبتلایان افزوده می‌شود و تعداد فوت‌شدگان بر اثر این بیماری سبب شده تا رتبه مرگ‌ومیر بر اثر سرطان به رتبه اول تا سوم ارتقاء پیدا کند.

 

سعید اسکویی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قزوین در این خصوص با بیان اینکه نخستین عامل مرگ‌ومیر در جامعه، بیماری‌های قلبی و عروقی است می‌گوید: در کشور و استان قزوین دومین عامل مرگ‌ومیر مربوط به انواع سرطان است به‌گونه‌ای که در سال ۸۳، هشت درصد مرگ‌ها به دلیل انواع سرطان بود اما این رقم در سال گذشته به ۱۵ درصد افزایش‌یافته است.

وی با اعلام اینکه از سال ۸۶ تا ۸۷ میزان سرطان از تصادفات پیشی گرفته و مرگ میر از ۴۴۸ نفر در سال ۸۵ به ۸۱۹ نفر در سال ۹۴ افزایش‌یافته است تصریح می‌کند: میزان ابتلا به سرطان افراد در سال ۸۵ برابر با ۷۹۹ نفر و در سال ۹۴، هزار و ۵۶۳ نفر از افراد ابتلا به سرطان در استان قزوین به ثبت رسیده‌اند.

اسکویی می‌افزاید: شایع‌ترین سرطان‌ها در بین خانم‌ها سرطان سینه، پوست و معده و در بین آقایان هم سرطان پروستات، معده و ریه است.

‌چرا سرطان؟

حال باید دید علل اصلی ابتلا به بیماری سرطان چیست؟ چرا هر ساله بر تعداد مبتلایان به این بیماری افزوده می‌شود؟ برای رسیدن به پاسخ این سؤال باید نگاهی به وضعیت سبک زندگی داشت و تغییر الگوی مصرف مواد غذایی را نیز مورد بررسی قرار داد. بی‌شک در این میان اگر بیماری سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود می‌توان امیدوار بود حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد موارد سرطان در افراد قابل‌درمان و یا کنترل خواهد بود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قزوین عوامل محیطی همچون آلودگی هوا، آلودگی‌های صنعتی، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و نور مستقیم خورشید را در افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان مؤثر می‌داند و می‌گوید: داشتن فعالیت‌های بدنی، عدم استفاده از سیگار، کاهش مصرف نمک، قند، شکر و روغن، مدیریت وزن و مصرف پنج تا ۹ واحد سبزی و میوه‌جات در روز که معادل ۴۵۰ گرم است، می‌تواند از ابتلا به سرطان پیشگیری کند.

اسکویی افزود: ۷۰ درصد سرطان‌ها با شیوه زندگی ما در ارتباط است، یعنی اگر نوع زندگی را درست کنیم احتمال ابتلا به سرطان کاهش می‌یابد.

دکترغلام‌رضا رحمانی متخصص علوم آزمایشگاهی نیز بابیان اینکه سرطان واگیردار نیست می‌گوید: سرطان از سرکش شدن سلول‌های بدن به وجود می‌آید که غذاهای صنعتی، آلودگی صوتی و محیطی، انواع دودها به‌ویژه دود قلیان و سیگار از عوامل ایجاد این نوع بیماری هستند.

صفدر کریمی کارشناس ثبت سرطان‌های مرکز بهداشت استان قزوین نیز یک‌سوم سرطان‌ها را در صورت تشخیص بهنگام قابل‌درمان دانسته و می‌گوید: خوشبختانه بسیاری از سرطان‌های شایع مانند پوست و کلورکتال در صورت تشخیص به‌موقع و علائم زودرس به‌راحتی قابل‌درمان است.

وی اضافه کرد: جالب است بدانیم که بیش از ۸۰ درصد سرطان‌های بدخیم برگرفته از سبک زندگی است، به‌طوری‌که بیش از ۳۰ درصد آن‌ها را می‌توان از طریق کاهش مصرف دخانیات، رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منسجم و پیشگیری از آلوده شدن به بیماری‌هایی که عامل سرطان هستند، جلوگیری کرد.

 

خون‌بند ناف، هدیه‌ای ارزشمند برای درمان بیماری‌ها

دکتر غلامرضا رحمانی متخصص علوم آزمایشگاهی، در خصوص وضعیت دانش سلول‌های بنیادین در استان قزوین می‌گوید: این سلول‌ها جزئی از خون‌بند ناف هستند که در بسیاری از بیماری‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند، ازاین‌رو در نظر داریم از خون‌بند ناف برای ریشه‌کن کردن بیماری دیابت و سرطان استفاده کنیم.

متخصص علوم آزمایشگاهی با اشاره به تمرکز سلول‌های بنیادی بر روی انواع سرطان گفت: علاوه بر سرطان سینه، سرطان معده، مری و کلیه در استان رایج است که خوشبختانه همه با دستاوردهای حاصل از سلول‌های بنیادی قابل‌درمان است.

خدیجه شعبانی، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه پژوهش جهاد دانشگاهی استان قزوین نیز با اشاره به پیشینه استفاده از خون‌بند ناف در کشور و استان قزوین تصریح می‌کند: شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان از سال ۱۳۸۴ ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی خون‌بند نوزادان را آغاز کرده و تاکنون موفق به ذخیره‌سازی بیش از ۷۰‌ هزار نمونه شده است.

‌وی با بیان اینکه در حال حاضر در کشورمان فقط بیماری‌هایی که منشأ خونی دارند از جمله تالاسمی، سرطان خون و کم‌خونی‌ها با استفاده از سلول‌های بنیادی خون‌بند قابل‌درمان هستند افزود: این بانک با داشتن ۲۷ نمایندگی در استان‌های مختلف توانسته است، با استانداردسازی فرآیند جمع‌آوری و فریز نمونه‌های خون‌بند و همچنین مراکز پیوند علاوه بر درمان بیماری‌های بدخیم و نجات جان انسان‌ها و افزایش چشمگیر امید به زندگی در کشور، از خروج ده‌ها هزار دلار ارز برای تأمین سلول از سایر کشورها جلوگیری کند.

شعبانی در خصوص نمایندگی خون‌بند ناف در استان قزوین اعلام کرد: این نمایندگی از بهمن ۱۳۹۲ فعالیت خود را آغاز نموده و ماهیانه ده‌ها نمونه خون‌بند ناف توسط این نمایندگی ذخیره‌سازی می‌شود. تاکنون بیش از ۱۵ پیوند فقط با استفاده از نمونه‌های ذخیره‌شده در بانک خون‌بند ناف رویان انجام‌شده است.
مرکز جامع سرطان، قربانی نزدیکی قزوین به پایتخت!

درحالی‌که در اکثر استان‌های کشور مرکز جامع سرطان وجود دارد اما استان قزوین فاقد این مرکز حساس و مهم درمانی است؛ شاید این استان خسارت نزدیکی به پایتخت را می‌بیند و همین امر سبب شده تا با گذشت بیش از ۳ سال هنوز خبری از اتمام این پروژه به دست نیاید و مرکز جامع سرطان در ضلع جنوبی بیمارستان ولایت قزوین با حرکت لاک‌پشتی تنها ۳۰ درصد از مراحل تأسیس خود را بپیماید.

بااین‌حال در حال حاضر در ۲ مرکز بیمارستان ولایت خدماتی از جمله انجام آزمایش‌ها و ماموگرافی کار غربال‌گری و درمان سرطان‌ها را برای بیماران بزرگ‌سال و بیمارستان قدس برای بیماران خردسال مبتلا به سرطان را ارائه می‌دهد.

‌کلینیک تخصصی سرطان پستان در استان قزوین در هاله ابهام!

یکی از مهم‌ترین انواع سرطان در میان بانوان سرطان سینه است ازاین‌رو نیاز به ایجاد مرکز تخصصی این نوع از سرطان در استان بسیار محسوس و لازم است؛ چراکه بیمارانی که طبق نظر پزشک نیاز به پرتودرمانی دارند، متأسفانه به دلیل فقدان مرکز پرتودرمانی در استان قزوین، باید به استان البرز یا تهران مراجعه کند.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه پژوهش جهاد دانشگاهی استان قزوین با اشاره به اقدامات انجام‌شده توسط جهاد دانشگاهی برای راه‌اندازی کلینیک تخصصی سرطان پستان در استان گفت: بیش از دو سال است که به فکر راه‌اندازی این مرکز هستیم و کارهای خرید تجهیزات و سایر اقدامات آن انجام‌شده و تنها مشکل بحث مجوز است.

خدیجه شعبانی با بیان اینکه در حال حاضر به دلیل نبودن یک کلینیک تخصصی سرطان پستان در استان بیماران در یک چرخه فرسایشی گم می‌شوند ادامه داد: به آینده چنین مرکزی خیلی امیدوار هستیم و امیدواریم بحث مجوز این کلینیک تخصصی به‌زودی حل شود تا ما بتوانیم به مردم استان خدمات ارزنده‌ای ارائه کنیم.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه پژوهش جهاد دانشگاهی استان قزوین بابیان اینکه معاینه اولیه در بیماران مشکوک به سرطان بسیار مهم بوده و نیازمند تخصص است، تصریح کرد: بزرگ‌ترین مشکل بیماران سرطانی این است که نمی‌دانند باید به کجا مراجعه بکنند.

موسسه مکس، شمعی روشن در دنیای تاریک کودکان سرطانی استان قزوین

مقام معظم رهبری بارها تأکید کرده‌اند که مردم ازلحاظ سلامت باید در وضعیت قابل‌قبول باشند و بیمار و خانواده‌اش نباید دغدغه و رنجی، جز رنج بیماری داشته باشند؛ ازاین‌رو خیرین و مؤسسات مردم‌نهاد در سراسر کشور به دنبال تحقق این درخواست معظم له بوده و در حال تلاش هستند. در حوزه درمان و کمک به بیماران سرطانی نیز بیش از ۵۰ موسسه از جمله مؤسساتی چون محک و بهنام دهش پور در تهران، مهرانه در زنجان، آلاء در اصفهان، مشک در خوزستان را نام برد که توسط خیران در حال فعالیت است.

در استان قزوین نیز مؤسسه حمایت از کودکان مبتلا به بیماری سرطان(مکس) از سال ۱۳۹۳ فعالیت خود را آغاز کرد تا نقطه روشن و امیدی برای کودکان مبتلا و خانواده‌های آن‌ها باشد.

علی‌رضا نوروزی مدیر این موسسه مردم‌نهاد در این خصوص می‌گوید: این مؤسسه در راستای ارائه خدمات جامع کیفی رایگان به خانواده کودکان کم‌درآمد و نیازمند مبتلا به سرطان راه‌اندازی شد تا حامی استوار پدران و مادرانی باشد که کودک آن‌ها به بیماری سرطان مبتلاست.

وی ادامه می‌دهد: در سایه این حمایت، خانواده‌ها می‌توانند با نگرانی کمتر به درمان کودک خود فکر کرده و کودکان شادمان‌تر فرآیند درمان را طی کنند.

مدیرعامل موسسه مکس قزوین تصریح کرد: با پرداخت هزینه‌های درمان، کمک‌هزینه ایاب‌وذهاب، خوراک و پوشاک بار مالی این بیماری برای خانواده‌ها تقریباً به صفر رسیده است که این امر مهم با کمک و همراهی مردم کهن شهر قزوین انجام‌شده و باید بگویم که بیماری سرطان برای خانواده کودکان مبتلابه سرطان قزوین هزینه‌ای ندارد.

وی با بیان اینکه در یک‌ساله اخیر قدم‌هایی جهت کنترل بیماری سرطان در استان برداشته‌شده ولی به‌طورقطع کافی نبوده و نیست ادامه داد: چشم‌انداز بلند مجموعه مکس تأسیس مرکز درمانی فوق تخصص جهت کودکان مبتلا به سرطان قزوین است که به یاری خداوند به‌زودی محقق خواهد شد.

نوروزی خاطرنشان کرد: خیران برای کمک به موسسه مردم‌نهاد مکس می‌توانند به نشانی دفتر موسسه واقع در قزوین، خیابان نادری جنوبی، کوچه شهید زرآبادی، پلاک ۵۰ و یا به  وب سایت مکس مراجعه نمایند.

 

سخن آخر

سلامتی نعمت بزرگی است که خداوند متعال آن را به‌رایگان در اختیار ما قرار داده است و تا زمانی که با مشکلی روبه‌رو نشویم، قدر آن را نمی‌دانیم. در حال حاضر استان قزوین با توجه به آمارهای رسمی اعلام‌شده از سوی علوم پزشکی نیازمند توجه هر چه سریع‌تر مسئولان برای راه‌اندازی مراکز جامع درمان سرطان و مرکز رفاهی برای خانواده‌ها و بیماران استِ؛ چرا که خانه دوم خانواده‌ها به‌واسطه این بیماری در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی می‌گذرد.

وجود خیرین نقطه عطفی برای راه‌اندازی هر چه سریع‌تر است ازاین‌رو باید با برداشتن موانع مختلف پیش رو مسیر را برای رسیدن به نقطه مطلوب هموار کرد. یکی از خیران نکته جالبی را بیان داشت متأسفانه استان قزوین با وجود خیران بسیار در خیر پراکنی زبده است؛ چرا که خیران بی‌شماری حاضر هستند در راه رضای خدا و کمک به خانواده‌ها و بیماران در این راه وارد شوند به شرط اینکه مسئولان با ایجاد موانع و رفتار خود سبب نشوند که آن‌ها از این امر منصرف شده و عطای آن را به لقای خود ببخشند.

از دیگر مشکلات موجود در استان در حوزه بیماری سرطان، می‌توان به نبود پزشک فوق تخصص در رشته خون و آنکولوژی اشاره کرد که سبب شده تا بیماران با وجود سختی‌های بسیار رنج رفت‌وآمد را به جان خریده و راهی استان‌های هم‌جوار شوند.

در آخر آنکه اگر مبتلایان به بیماری به‌ویژه مبتلایان به سرطان امید داشته و کفش آهنینی به نام امید و توکل را در زندگی خود برای مقابله با این دیو دو سر بپوشند و با خود چنین زمزمه کنند «اگر یک نفر از سرطان زنده بماند و آن را شکست دهد، من هستم؛ چرا که سرطان پایان راه نیست» در این صورت بی‌شک پیروز این میدان خواهند بود و سال‌های سال عمر کرده و از زنده‌بودن لذت خواهند برد.

گزارش از: رقیه ملاحسنی، خبرنگار ایسنا، منطقه قزوین